Chúa Nhật II Phục Sinh – Năm B
CHÚA NHẬT
LÒNG CHÚA THƯƠNG XÓT
Ga 20,19-31
ĐỨC TIN LÀ MỘT ÂN BAN CỦA LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA
Người Công Giáo Việt
Nam chúng ta thường hay nhận xét một biến cố hay một nhân vật nào đó, ít có mấy
người để ý đến điều đang tiềm ẩn đằng sau những mặt nổi hay chiều sâu bên trong
nơi những con người mà ta nhận xét. Vì thế, nhiều khi chúng ta khá chủ quan để
kết luận một vấn đề, nên dễ dẫn đến chuyện đóng khung sự kiện hay đối tượng mà
ta đánh giá trong một khoảng tham chiếu rất phiến diện dựa trên chuẩn mực mà
chính ta đưa ra….
Với thánh Tôma mà hôm
nay Tin Mừng nhắc đến, ngài cũng chịu sự nhận xét khá tiêu cực của nhiều người
trong chúng ta, qua cái nhìn và lối suy diễn rất hiện sinh: “Tôma, vị Tông đồ
cứng lòng tin”.
Tuy nhiên, dưới ánh
sáng Lời Chúa và ân sủng do lòng thương xót của Người, chúng ta nhận thấy một
điều quan trọng nơi câu chuyện Tin Mừng ngang qua nhân vật và cách biểu cảm của
thánh Tôma.
1. Tiến trình căn bản của đức tin
Đức Tin là một ân ban
của lòng thương xót Chúa cho ai thì người đó được. Điều này đã được Đức Giêsu
dâng lời tạ ơn Thiên Chúa Cha khi nói: “Lạy Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã
giấu kín không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc
khải cho những người bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha” (Lc
10,21). Quả thật, không phải ai muốn mà được, nhưng còn phải được chính Thiên
Chúa là người dẫn lần ta đến với đức tin như chính thánh Phaolô đã viết: “Những ai Người
đã biết từ trước, thì Người đã tiền định cho họ nên đồng hình
đồng dạng với Con của Người” (Rm 8,29).
Tuy nhiên, đức tin ấy
không thể trưởng thành mà không có môi trường, không có cộng đoàn. Vì thế, khi
lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, chúng ta được lãnh nhận hồng ân đức tin ấy trong
tương quan và ngang qua cộng đoàn.
Thế nhưng, nếu chỉ dừng
lại ở một bầu khí đức tin cộng đoàn thì chưa đủ, mà nó lại phải trở về với mối tương
quan cá vị giữa ta với Chúa, để đức tin của chúng ta mang tính cá biệt với
Thiên Chúa, rồi sau đó trở về hòa nhập với cộng đoàn để được lớn mạnh.
Đây cũng là tiến trình
đức tin của Tôma mà Tin Mừng hôm nay trình bày cho chúng ta.
Niềm tin của thánh nhân
vào Đức Giêsu, Đấng Phục sinh được khai mào từ lời chứng của cộng đoàn: “Chúng tôi đã được thấy Chúa!”
(Ga 20,25). Đây là lời klhẳng định của các Tông đồ khi Tôma vắng mặt trong biến
cố Đức Giêsu hiện ra với các ông vào ngày thứ nhất trong tuần sau khi sống lại
từ cõi chết.
Với Tôma, một người
hiện sinh về việc tìm tòi cốt lõi của vấn đề, thì lời chứng của cộng đoàn chỉ
đóng một vai trò dẫn đường để đưa ngài tới chỗ chính mình phải là người chủ
động cảm nghiệm trực tiếp vấn đề mang tính cá vị: “Nếu tôi không thấy tôi không tin” (x. Ga 20, 25).
Qua câu nói này của thánh Tôma, chúng ta nhận thấy ngài là một con người ngay
thẳng, chân tình và rất thực tế.
Chính vì điều này mà
Đức Giêsu, Đấng hiện thân của lòng thương xót đã mặc khải trực tiếp khi tỏ tình
thương đối với vị Tông đồ này cách đặc biệt sau 8 ngày.
Quả thế, khi hiện ra
với các Tông đồ lần này, Đức Giêsu đã nhắm thẳng vào Tôma, nên Ngài đã lên
tiếng: “Đặt ngón tay vào
đây, và hãy nhìn xem tay Thầy. Đưa tay ra mà đặt vào cạnh sườn Thầy” (Ga
20, 27). Đứng trước lòng thương xót của Đấng mà thánh nhân đang đi tìm, ngài đã
không dám thực hành điều đã nói với các Tông đồ là: xỏ tay vào vết đinh, thọc
tay vào cạnh sườn…, mà ngay lập tức, ông đã quỳ mọp xuống và tuyên xưng niềm
tin của mình các mạnh mẽ mang tính cá vị và tuyệt đối: “Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con !” (Ga 20,
28) . Đây là đỉnh cao của lời tuyên tín Phục Sinh nơi Tôma.
Nhờ vào lòng thương xót
của Đức Giêsu cách đặc biệt, nên cũng từ đây, Tôma nhận ra một chân lý rằng:
tin rồi mới thấy cách trọn vẹn. Thấy Đấng Phục Sinh thì cũng thấy Đấng là Thầy
của mình trước đó. Thấy Đấng Phục Sinh cũng là thấy Thiên Chúa của mình. Điều
này đã đem lại một sự mãn nguyện mang tính tuyệt hảo và hạnh phúc viên mãn của
Tôma.
2. Đức tin của mỗi chúng ta
Từ những trải nghiệm
đức tin của thánh Tôma, Giáo Hội cũng mời gọi chúng ta xem lại những xác tín và
biểu hiện đức tin của mỗi người.
Thật vậy, chúng ta khám
phá ra một chân lý rằng: Đức tin không chỉ một phía từ Thiên Chúa ban, cũng
chẳng phải do sự cố gắng thuần túy cá vị, mà nó được kết hợp cả hai từ trên
xuống dưới, tức là do lòng thương xót của Thiên Chúa ban nhưng không cũng như
nghị lực rất cố gắng của mỗi người và được nuôi dưỡng bởi cộng đoàn.
Điều này lý giải cho
chúng ta thấy rằng: nếu bất kể cái gì ta cũng thuần phục và gán cho ơn thánh
thì sẽ rơi vào tình trạng: “Kính nhi viễn chi” hay không bao giờ dám bàn luận
và cũng chẳng cần phải đào sâu hơn nữa, bởi lẽ “mọi chuyện đã rồi” nên chỉ tin
mà thôi. Tin như thế, có thể rơi vào tình trạng cả tin rồi lại chẳng tin! Nó
giống như số phận của những hạt giống bên bụi gai, vệ đường và đá sỏi.
Còn nếu dựa vào lý trí
thuần túy, chúng ta có thể rơi vào trạng thái phỏng chiếu đức tin của mình trên
những gì mắt thấy, tai nghe, hay cân đo đong đếm được và phải đáp ứng nhu cầu
thỏa mãn sự hiếu tri. Nếu lấy điều này làm tiêu chuẩn, chúng ta rất có thể rơi
vào sự kiêu ngạo, lạnh nhạt, vô cảm và bất tín giống như những Kinh sư và người
Pharisêu.
Mặt khác, nếu chỉ dựa
vào tập thể, tức là đức tin của tôi phụ thuộc vào cộng đoàn, thì đức tin mạnh
mẽ hay là yếu ớt của cộng đoàn cũng là tâm thức của tôi. Tin như thế, không
chừng chúng ta đang lấy cộng đoàn làm bình phong hay ngụy biện cho sự hời hợt,
giả tạo và hình thức của mình. Điều này có nguy cơ rơi vào tình trạng: “Khi vui
thì vỗ tay vào, đến khi hoạn nạn thì lìa nhau ra”. Rất giống như đám đông dân
chúng trong cuộc khổ nạn của Đức Giêsu.
Sứ điệp Lời Chúa hôm
nay dạy cho chúng ta một kinh nghiệm được lấy từ mẫu thức của thánh Tôma.
Trước tiên, đừng cả tin
mọi chuyện. Cần phải suy thấu dựa trên ánh sáng mạc khải của Thiên Chúa qua
Kinh Thánh, Giáo Huấn của Giáo Hội. Lấy Lời Chúa làm nền tảng, Giáo Huấn của
Giáo Hội làm điểm tựa cho niềm tin của mình.
Thứ hai, “đừng cứng lòng, nhưng hãy tin!” điều
này soi sáng cho chúng ta: Không phải bất cứ cái gì cũng đo lường được bằng đơn
vị định lượng của khoa học, nhưng nhiều khi nó còn được đo bằng từ ánh mắt đến
trái tim, từ lòng với lòng. Bởi lẽ, nhận thức của con tim đôi khi khác hoàn
toàn với nhận thức của lý trí.
Cần nắm vững điều căn
cốt của đức tin chính là: vun đắp, cộng tác với ơn thánh của Thiên Chúa để đức
tin do lòng thương xót của Người ban được lớn lên trong tâm hồn, đồng thời làm
sao cho đức tin của mình được chung nhịp đập với đời sống đức tin của cộng đoàn.
Cuối cùng, đức tin của
chúng ta phải được nuôi dưỡng trong mối tương quan cá vị từng người, để qua đó,
ta mới có đủ cảm thức và nhạy bén thực sự với ơn Chúa và hòa nhập được với đời
sống cộng đoàn. Có thế, chúng ta mới vươn tới một đức tin vừa mang tính khả
giác, vừa mang chiều kích ân sủng và mầu nhiệm. Điều ta muốn thấy mà không thấy
thì hãy bắt đầu bằng đức tin, để từ đó, đức tin sẽ dẫn ta đến điều ta không
thấy và điều ta không thấy mà tin sẽ đem lại cho mình hạnh phúc trọn vẹn như
lời Đức Giêsu đã nói: “Phúc
cho ai không thấy mà tin”.
Lạy Chúa Giêsu, chúng con xin tạ ơn Chúa đã tỏ lòng thương xót đến thánh Tôma. Xin Chúa cũng thương xót đến chúng con như Chúa đã thương xót đến thánh Tôma khi xưa. Tất cả những ước nguyện đó, con xin tín thác nơi lòng thương xót Chúa. Amen.
-------------------------------------------------------------------------------------
Mời cộng đoàn nghe thông báo:
1. Vào lúc
8g00 sáng thứ bảy ngày 17/4/2021, sẽ có rửa tội cho trẻ em, ai có con em xin
rửa tội, nạp sổ gia đình trước 1 ngày.
2. Quỹ đào tạo ơn gọi Linh Mục gửi
đến mỗi gia đình một bì thư, xin bà con quảng đại đóng góp, bỏ vào thùng tiền nhà thờ.
3. Thứ sáu tuần thánh vừa qua, bà con trong Giáo họ đã góp vào quỹ bác ái
của Hội Đồng Giám Mục được bốn triệu chín trăm ngàn đồng.
